Wywar, odwar, napar, macerat - czym się od siebie różnią?

Dodano: favorite Odwiedzin: 10858

herbata z dziewanny

Zioła to niepozorne, ale bardzo potężne rośliny, które mogą uleczyć, ale także zaszkodzić - wszystko zależy od tego, jak je zastosujemy. Nic więc dziwnego, że naturoterapia i samoleczenie wymagają rozległej wiedzy i dużego doświadczenia. Od czego powinna zacząć osoba, która dopiero rozpoczyna swoją przygodę z ziołolecznictwem? Przede wszystkim od poznania technik przygotowywania odpowiednich substancji. Czym jest wywar, odwar, napar i macerat? Jakie są między nimi różnice? W naszym artykule odpowiadamy na te i inne pytania.

Odwar - czym jest?

Odwar wykonywany jest najczęściej z surowców, które zawierają saponiny i alkaloidy (liść szałwii, kora dębu, korzeń rzewienia). Niewskazane jest natomiast stosowanie go w przypadku surowców śluzowych, takich jak m.in. liść podbiału, czy ślaz. Technika przygotowywania odwaru polega na zalaniu ziół wodą (zimną lub ciepłą), a następnie gotowaniu mikstury na małym ogniu. Mieszanka nie powinna zostać doprowadzona do wrzenia, a maksymalna temperatura to 90°C. Czas podgrzewania zależy od rodzaju surowca - liście gotujemy krócej, korzenie dłużej. Ogólna zasada mówi jednak, że nie powinien on być dłuższy niż czterdziestu pięciu minut. Po zdjęciu z ognia odwar pozostawiamy do wystygnięcia, odcedzamy i spożywamy w ciągu maksymalnie trzech dni.

Napar - co warto wiedzieć?

Napar sporządza się najczęściej z surowców zawierających glikozydy nasercowe, a także z ziół bogatych w olejki eteryczne, które nie mogą być poddawane wysokiej temperaturze przez długi czas (dobrze nam znane: mięta, melisa, lawenda, koper włoski). Jak przygotowywany jest napar? Świeży lub suszony surowiec zalewa się wrzącą wodą, a naczynie przykrywa się na około piętnaście do dwudziestu minut. W tym czasie woda powinna się "naciągnąć", czyli nabrać bogatej w składniki lecznicze formy. Co ważne, napar musi zostać spożyty szybko, czyli w ciągu dwudziestu czterech godzin od zaparzenia.

Jak wykonać macerat?

Kolejnym rodzajem substancji o działaniu leczniczym jest macerat. Powstaje on poprzez zalanie surowca zimną wodą i odstawienie go na kilkanaście godzin np. na całą noc. To metoda doskonała w przypadku ziół, które nie mogą być poddawane wysokiej temperaturze nawet przez krótki czas. Przykładem takich surowców może być, chociażby prawoślaz lekarski, dziewanna, nasiona lnu, babka płesznik, czy podbiał. Po upływie wyznaczonej ilości godzin macerat można lekko podgrzać i spożyć.

Wywar z roślin leczniczych

Czwartym rodzajem jest wywar, który stosowany jest szczególnie w przypadku twardych części roślin, takich jak łodygi i korzenie (części, które trudno jest odpowiednio przygotować). Dzięki poddaniu surowca wysokiej temperaturze i doprowadzeniu wody do wrzenia możemy otrzymać leczniczą, bogatą w składniki aktywne substancje. Co ważne, wywar powinien być spożyty jak najszybciej po jego przygotowaniu.

Sporządzając wywar warto pamiętać o kilku podstawowych zasadach:

- ważne jest wykorzystanie naczynia, które równomiernie rozprowadza ciepło i jest odporne na wysoką temperaturę (materiał nie może wchodzić w reakcję z substancjami aktywnymi),
- woda, której używam powinna być czysta i świeża, pozbawiona zanieczyszczeń i zapachu,
- przed zagotowaniem zioła należy moczyć przez około pół godziny,
- gotowanie należy przeprowadzić pod przykryciem tak, by uniknąć ulatniania się korzystnych dla zdrowia substancji,
- w pierwszej fazie należy wykorzystać wysoką temperaturę, która szybko doprowadzi wodę do wrzenia, w drugiej -  mniejszą, która wydobędzie z ziół ich moc.

niedziela poniedziałek wtorek środa czwartek piątek sobota styczeń luty marzec kwiecień maj czerwiec lipiec sierpień wrzesień październik listopad grudzień

Nowa rejestracja konta

Posiadasz już konto?
Zaloguj się lub zresetuj hasło